Datamanagement: waarom?

Het goed managen van onderzoeksdata is belangrijk. De redenen hiervoor zijn divers. Een aantal voorbeelden zijn:

• Het wordt geëist door financiers en instellingen.
• Je handelt volgens de Nederlandse Gedragscode voor Wetenschappelijke Integriteit (NGWI).
• Je kunt je data later beter terugvinden.
• Je kunt de controleerbaarheid en integriteit van je onderzoek waarborgen.
• Je kunt je datasets publiceren voor toekomstig hergebruik en extra impact genereren bij je publicatie(s).

Binnen de HU wordt gewerkt aan de verdere professionalisering van de omgang met onderzoeksdata. Hier wordt onder andere aan gewerkt binnen het GOOD project. GOOD staat voor Goed Omgaan met OnderzoeksData. Voor meer informatie over dit project kun je het filmpje over het GOOD project bekijken.

Tip: bekijk ook de algemene informatie over verantwoord datamanagement van NWO.

Ondersteuning bij datamanagement

Ondersteuning in de omgang met onderzoeksdata wordt geboden door de datastewards van de HU Bibliotheek. In de beginfase van je onderzoek kun je met een datasteward kijken naar:

• Hoeveel data genereer ik tijdens mijn onderzoek?
• Welk soort data zijn het en in welk formaat sla ik het op?
• Hoe kan ik (en kunnen anderen) mijn data het beste terugvinden?
• Hoe kan ik gemakkelijk en veilig data delen met medeonderzoekers?
• Welke data repositories zijn van belang voor je vakgebied?
• Het opstellen van een datamanagementplan.

Als knooppunt in het proces verbindt de datasteward je ook met ICT en informeert je over beleid en wet- en regelgeving waarmee je rekening dient te houden bij datamanagement. Enkele datastewards maken deel uit van de pool of experts van het Landelijke Coördinatiepunt Research Data Management (LCRDM).

Tijdens je onderzoek ga je veel data verzamelen. Daarvoor heb je waarschijnlijk digitale hulpmiddelen nodig. De beschikbare software voor onderzoek kun je vinden op  Een HU – Onderzoek.

Misschien heb je specifieke wensen met betrekking tot digitale faciliteiten? Deze kun je doorgeven aan het Team Research Support & IT of je kunt gebruik maken van één van deze aanvraagformulieren:

• Aanvragen veilige opslagruimte op HU Research Drive: Aanvraag HU Research Drive.
• Aanvragen van nieuwe software voor onderzoek: Aanvraag Applicatie.

Wettelijke kaders omgang met onderzoeksdata

Met welke wet- en regelgeving en afspraken dien je rekening te houden bij het verzamelen, opslaan, delen en archiveren van onderzoeksdata? Onderstaand vind je een opsomming van een aantal relevante websites met betrekking tot deze vraag.

• Nederlandse Gedragscode voor Wetenschappelijke Integriteit (informatiepagina Universiteiten van Nederland) – ook van toepassing op praktijkgericht onderzoek
• Databankenrecht (informatiepagina Rijksdienst voor Ondernemend Nederland)
• Auteursrecht (informatiepagina HU Bibliotheek)
• Bewaartermijnen HU (algemeen Excel overzicht) – zie rij 74 e.v.
• Bewaartermijnen onderzoek (document Vereniging Hogescholen)– zie p.33 e.v.
• Ethische Commissie Onderzoek (EenHU)
• Privacy en security overzichtspagina EenHU

HU Beleid en handreiking datamagement

• Beleidstekst datamanagement
• Handreiking RDM-beleid gedurende het gehele onderzoeksproces

Speciale aandacht verdient de wet- en regelgeving met betrekking tot medisch-wetenschappelijk onderzoek. In dit filmpje vertelt prof. dr. Ellen Gerrits, lector Logopedie: Participatie door Communicatie over de wet Medisch Wetenschappelijk Onderzoek (WMO) en de Ethische Commissie Onderzoek Gezondheidsdomein (voorheen Medisch Ethische Screeningscommissie). Wat kun je ethisch gezien van proefpersonen vragen en hoe leg je data zo vast dat ze niet te traceren zijn naar de individuele mensen? Meer informatie over de wet- en regelgeving voor medisch-wetenschappelijk onderzoek (WMO, gedragscodes en METC’s), vind je op deze pagina van de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO).